- Αβδούλ Χαμίτ
- Όνομα δύο Τούρκων σουλτάνων. 1. Α. Χ. Α’ (1725 – 1789). Ο 27ος σουλτάνος (1774-89). Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1725. Βασίλεψε όταν η Οθωμανική αυτοκρατορία βρισκόταν σε πλήρη παρακμή. Ενώ η Αίγυπτος και η Συρία είχαν επαναστατήσει, υποχρεώθηκε να παραχωρήσει ανεξαρτησία στους Τάταρους της Κριμαίας (1774) και είδε να αυξάνει η ρωσική επιρροή. Πέθανε λίγο μετά τις δεινές ήττες του από τους Αυστριακούς και τους Ρώσους στο Χερζίμ και στο Οτσακόφ. 2. Α. Χ. Β’ (Κωνσταντινούπολη 1842 – Μπεϊλέρ-μπέη 1918). O 34ος σουλτάνος (1876-1909). Ανέβηκε στον θρόνο σε περίοδο εσωτερικού χάους και εθνικών κινημάτων. Πιεζόμενος από τους Νεότουρκους, αναγκάστηκε να δεχτεί φιλελεύθερο σύνταγμα (1876), που το κατάργησε όμως σύντομα (1878). Άσκησε δεσποτική, αντιδραστική και πανισλαμιστική πολιτική. Στο εξωτερικό, ο συνεχιζόμενος πόλεμος εναντίον του Μαυροβουνίου και της Σερβίας επεκτάθηκε με την επέμβαση της Ρωσίας, της οποίας τα στρατεύματα έφτασαν έως τις πύλες της Κωνσταντινούπολης και επέβαλαν την ταπεινωτική για την Τουρκία συνθήκη του Αγίου Στεφάνου (1878). Με τη συνθήκη του Βερολίνου του ίδιου χρόνου (που τροποποίησε τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου), η Τουρκία υποχρεώθηκε να παραχωρήσει σημαντικά εδάφη στη Ρωσία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη στην Αυστρία, την Κύπρο στην Αγγλία και τη Θεσσαλία και νοτιοανατολική Ήπειρο στην Ελλάδα (η ένωσή τους έγινε στις 20 Ιουνίου 1881). Στα χρόνια του Α. Χ. Β’ η Ελλάδα πολέμησε δύο φορές εναντίον της Τουρκίας (1878 και 1897) και έγιναν εξεγέρσεις στη Μακεδονία και στην Κρήτη, η οποία τότε απέκτησε την ουσιαστική ανεξαρτησία της. Ο ίδιος και η εξουσία του βαρύνονται με τις σφαγές των Αρμενίων (1895-97) που προκάλεσαν την απέχθεια όλου του κόσμου. Το 1908 δεύτερη εξέγερση των Νεότουρκων τον ανάγκασε να επαναφέρει το σύνταγμα. Το 1909 τον εκθρόνισε η Εθνοσυνέλευση.
Dictionary of Greek. 2013.